Οκτώβριος 2018 – Ιούνιος 2019
Πέρυσι το ταξίδι ολοκληρώθηκε …ή μπορεί και όχι…
Κάποιοι προορισμοί πάντως άφησαν στον χρόνο
και στη μνήμη το ηχητικό τους αποτύπωμα.
Από τον Μοριά μέχρι την Κάρπαθο.
Αφετηρία: Μοριάς και συγκεκριμένα…
…κείνο το βουνό το πιο ψηλό από τ’ άλλα,
πού ’χει ανταρίτσα στην κορφή και καταχνιά στη μέση.
Εκεί ’ναι πύργος γιάλινος με κρουσταλλένια τζάμια,
εκεί κοιμάται μια ξανθιά, μιας χήρας θυγατέρα…
…ξύπνα καημένα Αναστασιά…
Σταθμός «Κουφόπουλο Ηλείας»
…— Για πες μου, μαντηλάκι μου, αν μ’ αγαπάει η κυρά σου!
— Όντας σε συλλογίζεται κι όντας σε φέρνει ο νους της,
σα θάλασσα βουρλίζεται σαν κύμα δέρνει ο νους της,
σαν το ψαράκι του γιαλού βροντοχτυπάει η καρδιά της.
Όντας σε γλέπει και περνάς κι ακούει τη λαλιά σου,
πηδάει από τον τόπο της και ροδοκοκκινίζει.
Όντας αργήσει να σε ιδεί, στέκεται μαραμένη
κι όπου κι αν στέκει μοναχή κλαίει κι αναστενάζει.
Με φλογέρα και λαούτο, παλιά μοραΐτικη ζυγιά.
Σταθμός «Αηδονοχώρι Καρδίτσας»
…Καινούργια αγάπη και παλιά με βάλανε στη μέση.
Γυρίζω βλέπω την παλιά, καινούργια δε μ’ αρέσει.
Καινούργια αγάπη, διάβα μπρος, παλιά μου στέκα πίσω,
έχω δυο λόγια να σου πω και δυο να σου μιλήσω…
Χωρίς όργανα, αντιφωνικά, έτσι όπως γινόταν από παλιά στα χωριά αυτά των Θεσσαλικών Αγράφων.
Σταθμός «Άγιος Γεώργιος Καρδίτσας»
Μια άλλη Αναστασιά, βαριά, θεσσαλική, γοητευτική.
…Θα φύγω, μάνα μ’, και θα κλαις, θα πάω μακριά στα ξένα,
θα κάνεις χρόνους να με δεις, μήνες να μ’ ανταμώσεις,
θα κάνεις χρόνους δώδεκα και μήνες δεκαπέντε.
Σταθμός «Μελενικίτσι Σερρών»
Βόρεια πια. Τραγούδια ομαδικά, από γυναίκες, χωρίς όργανα, με ιδιότυπο ισοκράτημα.
Ελένη κάθονταν,
υψηλά στα παραθύρια.
Γυαλί χτέντι κρατεί,
τα κάλλη της κοιτά…
Σταθμός «Πολύγυρος Χαλκιδικής»
Σαν αυτό το τραγούδι του τραπεζιού, δεκάδες στη Χαλκιδική. Καθένα με τη δική του μελωδία.
Θέλω να τραγουδήσω κι η γης να μαραθεί
κι ο ήλιος να θαμπώσει για μια μελαχροινή…
Το γύρισμα που ακολουθεί, πάντα σε επτάσημο ρυθμό, αργό, μερακλήδικο.
Ποιος ασίκης σαν κι εμένα στο παζάρι περπατεί…
Σταθμός «Κάλυμνος»
Μπαίνουμε στα Δωδεκάνησα και σκοντάφτουμε πάνω στους σκοπούς, πάνω σ’ αυτές τις μελωδίες, που τα λόγια θα τα βάλει ο γλεντιστής. Ο σκοπός του Ξεξενή στην Κάλυμνο, ένας σκοπός που άρεσε πολύ στον Ξεξενή, έναν μερακλή βοσκό, να τον τραγουδάει. Από τους απαιτητικότερους αργούς δωδεκανησιακούς σκοπούς…
Κάλλια να με φαρμάκωνες, παρά που με παιδεύεις,
στα χέρια σου ’ν’ τα γιατρικά κι αν θέλεις με γιατρεύεις.
Με το φεγγάρι περπατώ, με τ’ άστρι κουβεντιάζω,
θυμούμαι σου, πουλάκι μου, και βαριαναστενάζω.
Σταθμός «Αντιμάχεια Κω»
Το χωριό των μερακλήδων, των τραγουδιστάδων, των χορευτάδων. Η Γιάλα ή Πέρδικα αγαπημένος σκοπός. Γνωστός σήμερα από ηχογραφήσεις που αναπαράγονται σχεδόν πανομοιότυπες, συνήθως με τον στίχο «Ξενιτεμένο μου πουλί…». Ο σκοπός δεν έχει στίχους όμως. Κάθε μερακλής βάζει τον δικό του στίχο και έχει τον δικό του τρόπο να τον τραγουδά. Αυτό παλαίψαμε να προσεγγίσουμε. Να κρατήσουμε όλη τη γλεντιστική ζωντάνια του σκοπού.
…Σαν του πουνέντη τη δροσιά, π’ απλώνει στα λιβάδια
άπλωσε κι η αγάπη σου μέσα στα φυλλοκάρδια.
…Ηθέλησα τα πάθη μου στη θάλασσα να ρίξω,
μα κάνει κύμα ο γιαλός και μου τα στέλνει πίσω.
Τερματικός σταθμός «Όλυμπος Καρπάθου»
Συρματικός. Όλη τη χρονιά τον κατακτήσαμε βήμα-βήμα. Με τα 3 δομικά του μέρη, με τις 4 διαφορετικές μελωδίες του και τις παραλλαγές τους, με τα ιδιότυπα ισοκρατήματα, που μόνο στην Κάρπαθο συναντάμε σε ολόκληρο το Αιγαίο. Προσεγγίσαμε, νιώσαμε, γλεντίσαμε, βραχνιάσαμε, μα στέκουμε ακόμη στα μισά… Είναι μεγάλο το βάθος της παράδοσης αυτού του νησιού. Κι ως εδώ που φτάσαμε όμως, μας πλούτισε, μας γέμισε…
…Nαυτόπουλο ψυχομαχεί στου καραβιού τη πλώρη…
…Tον κλιών’ οι νύχτες κι οι αυγές, κι όλο το ναυτολόι…
…Για φέρτε μου την χάρτα μου, τ’ αργυροκούμπασό μου,
να κουμπασάρω το καιρό, να μπούμε σε λιμνιώνα.
…να βγουν οι ναύτες για νερό κι οι μάγειρες για ξύλα
και τα μικρά ναυτόπουλα να βγου’ να σκάψου’ μνήμα.
Nα μην το σκάψουσι ψηλά, κοντά στο περι’άλι,
να μου χτυπά η θάλασσα απάνω στο κεφάλι.
Κι απ’ τη δεξά του τη μεριά αφήστε παραθύρι,
να μπαίνει αέρας της αυγής κι ο ήλιος της ημέρας…
