Εργαστήρι δωδεκανησιακού τραγουδιού

Με τον Δημήτρη Μαντζούρη,
μουσικό, υπεύθυνο αρχείου παραδοσιακής μουσικής και εκδόσεων του ΚΕΠΕΜ.

ΔΕΣ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΗΧΟΓΡΑΦΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΤΡΑΓΟΥΔΙΟΥ ΣΕ ΕΝΑ PLAYLIST

  • Από την Πάτμο και το Αγαθονήσι μέχρι την Κάσο και το Καστελλόριζο, 27 νησιά που κρύβουν έναν τεράστιο ανεξερεύνητο πλούτο σκοπών και τραγουδιών.

  • Σ’ αυτό το εργαστήρι θα γνωρίσουμε:

    – κάθε νησί με τις ιδιαιτερότητές του
    – τη δωδεκανησιακή μαντινάδα (πώς λειτουργεί, πώς “ταιριάζει” κανείς μια μαντινάδα, πώς την τραγουδά),
    – γνωστά και άγνωστα δωδεκανησιακά τραγούδια,
    – τον κόσμο των γλεντιστικών καθιστικών σκοπών των Δωδεκανήσων, έναν κόσμο γεμάτο έμπνευση, αυτοσχεδιασμό, προσωπική έκφραση και επικοινωνία,
    – τις αλληλεπιδράσεις με Κυκλάδες, Κρήτη, Μικρά Ασία,

    και βέβαια θα ζήσουμε γλέντια ζωντανά με αυθεντικούς εκπροσώπους της παράδοσης των νησιών.

  • Μαθήματα ομαδικά και ατομικά | Εγγραφές καθ’ όλη τη η διάρκεια του έτους.

  • Ατομικά μαθήματα παραδοσιακού τραγουδιού παραδίδονται και μέσω διαδικτύου (Skype) στην Ελλάδα και το Εξωτερικό.

Εργαστήρι σπουδής παραδοσιακού τραγουδιού
Εργαστήρι σπουδής παραδοσιακού τραγουδιού
Εργαστήρι σπουδής παραδοσιακού τραγουδιού
Εργαστήρι σπουδής παραδοσιακού τραγουδιού
Εργαστήρι σπουδής παραδοσιακού τραγουδιού
Εργαστήρι σπουδής παραδοσιακού τραγουδιού
Εργαστήρι σπουδής παραδοσιακού τραγουδιού
Εργαστήρι σπουδής παραδοσιακού τραγουδιού
Εργαστήρι σπουδής παραδοσιακού τραγουδιού
Εργαστήρι σπουδής παραδοσιακού τραγουδιού
Εργαστήρι σπουδής παραδοσιακού τραγουδιού
Εργαστήρι σπουδής παραδοσιακού τραγουδιού

Το ΚΕΠΕΜ συνεχίζει επί σειρά ετών με επιτυχία to εργαστήρι εκμάθησης και σπουδής του δωδεκανησιακού τραγουδιού, προσεγγίζοντάς το με συστηματικότητα ανά νησί και ανιχνεύοντας τον διαφορετικό τρόπο λειτουργίας του σε κάθε τόπο αλλά και τον «άλλο τρόπο» του παραδοσιακού ανθρώπου να τραγουδά.

Στα πλαίσια του εργαστηρίου, και κυρίως στο επίπεδο Β, γίνεται χρήση ανέκδοτων ηχογραφήσεων από το αρχείο του Σίμωνα Καρά, που μαζί με άλλες πηγές λειτουργούν ως πυξίδα στη σπουδή αυτή. Με τον τρόπο αυτό το ΚΕΠΕΜ ανοίγει στο ευρύ κοινό τον πολύτιμο αυτό θησαυρό μέσα από την εκπαιδευτική διαδικασία.

Συγκεκριμένα,

  • Διδάσκονται τραγούδια από όλα τα νησιά των δωδεκανήσων, με ένα ρεπερτόριο που περιλαμβάνει, εκτός των γνωστών, έναν πλούτο άγνωστων, αλλά και ανέκδοτων, τραγουδιών, μέσα από το αρχείο του Σίμωνα Καρά και τις καταγραφές του ΚΕΠΕΜ.
  • Δίνεται προσοχή στη σχέση τραγουδιού και χορού και πώς αυτά λειτουργούσαν/λειτουργούν ως ενότητα, αλλά και στη σχέση του τραγουδιού ως ποιήματος με τη μουσική.
  • Αναλύεται το πλαίσιο λειτουργίας του τραγουδιού ανά περιοχή· ποιοι τραγουδούν, με ποιον τρόπο, για ποιον λόγο, σε ποιες περιστάσεις, τι είδους τραγούδια, τι συνέβαινε παλαιότερα και τι σήμερα κ.λπ.
  • Καλλιεργείται στους συμμετέχοντες ο «άλλος τρόπος» του παραδοσιακού ανθρώπου να τραγουδά, τόσο ως προς την εκφορά της φωνής όσο και ως προς τη στάση του απέναντι στο τραγούδι. Το στοιχείο αυτό έχει σχέση με τις έννοιες ομοιογένεια, χορωδία ή συλλογικό τραγούδι, μικρόφωνο, ψυχολογία του τραγουδιστή ή χορωδού κ.λπ. και το θεωρούμε κομβικό ως προς τον χαρακτήρα του παραδοσιακού λαϊκού τραγουδιού.
  • Διδάσκονται τραγούδια που έγιναν γνωστά κυρίως μέσα από τη δισκογραφία και το σχολείο, με τον τρόπο που τραγουδιόντουσαν πριν την επιβολή της νέας, συχνά διαφορετικής μορφής τους, ως προς τον στίχο, τη μελωδία, τα όργανα, τη χρονική και ρυθμική τους αγωγή κ.λπ.

Στο εργαστήρι γίνεται χρήση και ακρόαση τραγουδιών από το ανέκδοτο αρχείο του Σίμωνα Καρά και του ΚΕΠΕΜ, το οποίο ανοίγει έτσι μέσω της εκπαιδευτικής διαδικασίας στο ενδιαφερόμενο κοινό.

Παράλληλα, έχουμε την ευκαιρία στα πλαίσια του εργαστηρίου να φιλοξενούμε αυθεντικούς εκφραστές κατά τόπους παραδόσεων, οι οποίοι μεταδίδουν στην τάξη τη γνώση και την εμπειρία τους. Με την ευκαιρία αυτή οι συμμετέχοντες έχουν ουσιαστικά τη δυνατότητα να συμμετέχουν ζωντανά σε μία διαδικασία λαογραφικής καταγραφής εντός τάξης.

Δάσκαλος, ο υπεύθυνος του παραδοσιακού αρχείου του ΚΕΠΕΜ Δημήτρης Μαντζούρης, ο οποίος μεταδίδει στους συμμετέχοντες τη γνώση και την πείρα που έχει συλλέξει από τις μουσικές σπουδές, τη συμμετοχή του σε γλέντια και δισκογραφικές εκδόσεις, την αδιάλλειπτη επαφή μέσω των λαογραφικών καταγραφών με τις τοπικές κοινωνίες και τον τρόπο λειτουργίας του τραγουδιού και του χορού σε αυτές, την προσωπική μελέτη γύρω από τη λαϊκή μουσικοχορευτική παράδοση, καθώς και τη συστηματική του ενασχόληση με το αρχείο του Σίμωνα Καρά και τις εκδόσεις παραδοσιακής μουσικής του ΚΕΠΕΜ.

Δημήτρης Μαντζούρης | Βιογραφικό

Χημικός Μηχανικός, Δρ. Πολυτεχνικής Σχολής ΑΠΘ
Μουσικός
Συνεργάτης του Κέντρου Έρευνας και Προβολής της Εθνικής Μουσικής

Ο Δημήτριος Μαντζούρης του Ιωάννου γεννήθηκε στις 25 Απριλίου του 1982 στην Αθήνα, όπου και μεγάλωσε και έλαβε την εγκύκλια μόρφωση. Αποφοίτησε το 2008 από τη Σχολή Χημικών Μηχανικών του ΕΜΠ, λαμβάνοντας ταυτόχρονα το πτυχίο του Χημικού Μηχανικού από το Πολυτεχνείο του Μονάχου, όπου σπούδασε από το 2002 έως το 2005 μέσω του ευρωπαϊκού προγράμματος διπλού πτυχίου Τ.Ι.Μ.Ε. (Top Industrial Managers of Europe). Το 2017 ανακηρύχθηκε σε διδάκτορα του Τμήματος Χημικών Μηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής του ΑΠΘ, για την εκπόνηση διδακτορικής διατριβής με θέμα την ανάλυση και ταυτοποίηση φυσικών οργανικών χρωστικών σε έργα πολιτισμού.
Μιλά αγγλικά και γερμανικά, ενώ από το 2000 εργάζεται αδιάκοπα ως επιμελητής και διορθωτής κειμένων, αλλά και μεταφραστής, συνεργαζόμενος κατά κύριο λόγο με τις εκδοτικές επιχειρήσεις ΕΠΤΑΛΟΦΟΣ στην Αθήνα.

Οι μουσικές του σπουδές ξεκινούν από την Τρίτη Δημοτικού στη Σχολή του Σίμωνα Καρά, όπου μαθαίνει βυζαντινή μουσική με δασκάλους τον Αναστάσιο Φωτόπουλο και τον Νικόλαο Κλέντο και φλογέρα με δάσκαλο τον Χαράλαμπο Γιαννόπουλο. Αργότερα μαθαίνει νέυ κοντά στον δεξιοτέχνη του οργάνου Χάρη Λαμπράκη. Μεγαλώνει ταυτόχρονα σε μία οικογένεια και ένα ευρύτερο περιβάλλον όπου το τραγούδι και τα γλέντια κατέχουν κυρίαρχη θέση. Από το 2000 υπηρετεί ως ψάλτης σε εκκλησίες στον εκάστοτε τόπο διαμονής του (Αθήνα, Μόναχο, Χαλκιδική), ενώ συμμετέχει αδιάλειπτα σε χορωδίες βυζαντινής μουσικής και σε ηχογραφήσεις δίσκων εκκλησιαστικής μουσικής τόσο ως μονωδός όσο και ως χορωδός. Το 2002 συμμετέχει στον δίσκο «της κυρα-Θάλασσας» της Δόμνας Σαμίου, όπου τραγουδά τόσο σόλο όσο και ως μέλος ομάδας. Τέλος, ολοκληρώνοντας τις σπουδές του βυζαντινής μουσικής, μαθητεύει επί σειρά ετών κοντά στον Ιωάννη Αρβανίτη, επίκουρο καθηγητή του Ιονίου Πανεπιστημίου και διακεκριμένο ερευνητή της βυζαντινής μουσικής, οπότε και παίρνει το δίπλωμα βυζαντινής μουσικής.

Από μικρή ηλικία διδάσκεται χορό στην Αγία Παρασκευή Ηλιούπολης με δάσκαλο τον Κωνσταντίνο Ντέλλα, συνεχίζει στον σύλλογο Ποντίων Ηλιούπολης «Η Τρυγώνα» με δάσκαλο τον Κωνσταντίνο Μαυρόπουλο και το 2000 εγγράφεται στον Χορευτικό Τομέα του Πολιτιστικού Ομίλου Φοιτητών του Πανεπιστημίου Αθηνών, όπου γρήγορα εντάσσεται στην ομάδα παραστάσεων και ακολούθως στην ομάδα δασκάλων χορού του Τομέα.

Με την αποφοίτησή του από το Λύκειο, το 2000, ξεκινά με προσωπική πρωτοβουλία και εμπνεόμενος από το έργο του Σίμωνα Καρά λαογραφικές αποστολές και καταγραφές σε χωριά Ποντίων κυρίως στους νομούς Καστοριάς και Καβάλας, ενώ με κάθε ευκαιρία συμμετέχει σε γλέντια, τόσο υπερτοπικά (π.χ. στην Αθήνα) όσο και πιο ειδικά σε παρέες Ποντίων (στο Μόναχο και σε χωριά της Μακεδονίας), καθώς και σε παρέες Δωδεκανησίων.

Το 2010, μετά από 10 χρόνια συνεχούς καταγραφικής εργασίας, όχι μόνο σε ποντιακούς πληθυσμούς, αλλά και σε πληθυσμούς από την Νέα Κίο της Προποντίδας, την Αμοργό των Κυκλάδων, του Μεγανησίου της Λευκάδας, της Λήμνου κ.λπ., αναλαμβάνει υπεύθυνος του Αρχείου παραδοσιακής μουσικής και επιμελητής των εκδόσεων του «Κέντρου Έρευνας και Προβολής της Εθνικής Μουσικής (ΚΕΠΕΜ) – Μουσικό, Λαογραφικό και Φιλολογικό Αρχείο Σίμωνος και Αγγελικής Καρά», από όπου συνεχίζει πλέον με μεγαλύτερη μεθοδικότητα το καταγραφικό έργο, εκ μέρους πλέον του ερευνητικού κέντρου του Σίμωνα Καρά. Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος του Κέντρου βρίσκεται η καταγραφή της μουσικοχορευτικής παράδοσης πληθυσμών από τους οποίους δεν υπάρχουν συστηματικές καταγραφές, αλλά και η έκδοση του ηχητικού υλικού του Σίμωνα Καρά, με αφορμή την οποία διενεργούνται στοχευμένες λαογραφικές αποστολές. Υπήρξε, λοιπόν, υπεύθυνος των καταγραφών που έγιναν σε πληθυσμούς από το Σαμμακόβι της Ανατολικής Θράκης, σε τουρκόφωνους πληθυσμούς από περιοχές του Δυτικού Πόντου, σε πληθυσμούς από τη Γαράσαρη (Νικόπολη) του Πόντου (μία από τις περιοχές καταγωγής του), στα χωριά Πολύγυρος, Ορμύλια και Βραστά Χαλκιδικής, στη Λέρο, αλλά και σε χωριά της Κω των Δωδεκανήσων· καταγραφές οι οποίες είχαν ως κέντρο τη μουσική, το τραγούδι και τον χορό, αλλά και ολόκληρο το εθιμικό και κοινωνικό πλαίσιο μέσα στο οποίο αυτά λειτουργούσαν.

Το 2016 ιδρύει το Εργαστήρι Παραδοσιακού Τραγουδιού στο Ωδείο ΣΙΜΩΝ ΚΑΡΑΣ, στο οποίο καταθέτει την εμπειρία και τη γνώση του μέσα από την γλεντιστική και ερευνητική του πορεία, όπου διδάσκει με συστηματικότητα το παραδοσιακό τραγούδι μέσα από την οπτική της κοινότητας και της συμμετοχικότητας, αξιοποιώντας τους κανόνες και την τάξη του γλεντιού έτσι όπως διαμορφώθηκαν στις παραδοσιακές κοινότητες και φέροντάς το στο σήμερα.

Οι εγγραφές γίνονται από Δευτέρα έως Παρασκευή, 5-9 μ.μ. στην έδρα του Ωδείου (Έρσης 9 και Πουλχερίας, Λόφος του Στρέφη), ή τηλεφωνικώς τις ίδιες ημέρες και ώρες.

Πληροφορίες:

  • Έκπτωση 15% στα δίδακτρα του ομαδικού μαθήματος για παιδιά, για 2 αδέλφια κάτω των 18 ετών, και δωρεάν το τρίτο και τα επόμενα.

  • Ομαδικά μαθήματα στην Βυζαντινή Μουσική και στα παραδοσιακά όργανα με πολύ χαμηλό κόστος.
  • Παιδικά μαθήματα οργάνων μόνο με 60€ το μήνα.
    • Πληροφορίες:

    • 210 82 37 447 | Δευτέρα – Παρασκευή, 5-9 μ.μ.
    • www.facebook.com/simon.crpngm
    • info@kepem.org

    Videos

    Κατάλογος Μαθημάτων & Σεμιναρίων

    Δες συγκεντρωτικά και εκτύπωσε όλα τα μαθήματα, τα σεμινάρια και τα εργαστήρια του Ωδείου.

    Μαθήματα | Σεμινάρια | Εργαστήρια

    Βυζαντινή μουσική, Παραδοσιακά όργανα, Δημοτικό τραγούδι, Φωνητική,
    Οργανοποιία, Χορός

    Συνολικός Κατάλογος

    Μοιράσου το με τους φίλους σου, Διάλεξε το δίκτυό σου!