ΚΡΗΤΗ | Λησμονημένες αλήθειες και δημοφιλείς νεωτερισμοί της άγνοιας και της αυταρέσκειας
ΚΡΗΤΙΚΟΙ ΧΟΡΟΙ – ΠΑΡΑΔΟΣΗ, ΙΣΤΟΡΙΑ, ΤΕΧΝΗ
Κύκλος τεσσάρων συναντήσεων με χορολογικό και μουσικολογικό περιεχόμενο
Ένας νέος κύκλος τεσσάρων, σεμιναριακού τύπου, συναντήσεων με σαφώς χορολογικό και μουσικολογικό περιεχόμενο. Παραλλήλως, όμως, οι συναντήσεις αυτές έχουν και ευρύτερο πολιτισμολογικό χαρακτήρα, καθώς θίγονται διάφορες πτυχές του κρητικού λαϊκού πολιτισμού ανεξάρτητα, αλλά και σε συγκεκριμένους συσχετισμούς, που διαμορφώνονται από τον τρόπο που τις προβάλουν τα σύγχρονα μουσικά – χορευτικά συγκροτήματα αλλά και οι πολιτιστικοί φορείς σχεδόν στο σύνολό τους.
Κάθε μία συνάντηση έχει αυτοτελές περιεχόμενο, ωστόσο διατηρείται συνέχεια και σε νοηματικό και σε τεχνικό επίπεδο.

Εισηγητής
Ο Ιωάννης Θεμ. Τσουχλαράκης με καταγωγή από το Χωρδάκι Ακρωτηρίου της επαρχίας Κυδωνίας του νομού Χανίων, απόφοιτος του Τμήματος “Σπουδές στον Ελληνικό Πολιτισμό”, της Σχολής Ανθρωπιστικών Σπουδών, του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου και από το 2002 σύμβουλος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Κρητικών Σωματείων.
- 1η Συνάντηση
α) Βασικά κινητικά «μοτίβα» στους τυπικούς βηματισμούς των κρητικών χορών.
β) Βασικά κινητικά «μοτίβα» στην αυτοσχεδιαστική χορευτική έκφραση του «πρώτου» ανά περίπτωση (χορού ρυθμικής αγωγής κ.λπ.).
γ) Ολισθήματα.
- 2η Συνάντηση
Ο πλούτος των μουσικών δομών στους κρητικούς χορούς και η επίδρασή τους στην αυθεντική απόδοση των χορών.
Οι χαρακτηριστικότερες περιπτώσεις.
- 3η Συνάντηση
Δύο χοροί της Δυτικής Κρήτης, που απηχούν γεγονότα της ιστορίας και της μουσικής παράδοσης του τόπου. Ιστορική, πολιτισμική, μουσικολογική και χορευτική ανάλυση.
- 4η Συνάντηση
α) Η χορευτική και η οργανική παράδοση της Κρήτης στη σύγχρονη προβολή τους.
β) Οι χοροί και οι φορεσιές (ανδρικές και γυναικείες) της Κρήτης, στη σύγχρονη προβολή τους | Δυτική, Κεντρική και Ανατολική Κρήτη. Απόπειρα συνδυαστικής ανάλυσης.
γ) Δημοφιλή τραγούδια της Κρήτης, που έχουν κακοποιηθεί ερμηνευτικά και έχει παρερμηνευθεί το νοηματικό τους περιεχόμενο.
Ο Ιωάννης Θεμ. Τσουχλαράκης κατάγεται από το Χωρδάκι Ακρωτηρίου της επαρχίας Κυδωνίας του νομού Χανίων. Πήρε τα πρώτα του μαθήματα στους παραδοσιακούς κρητικούς χορούς, κατά την παιδική του ηλικία, από τον μεγάλο χορευτή και χοροδιδάσκαλο Μύρωνα Σαπουντζή (1921-2005) από τον Μακρυγιάννη Μυλοποτάμου. Αργότερα, είχε τη τύχη να γνωριστεί με τους σπουδαίους μουσικούς και χορευτές της Κρήτης: Κωνσταντίνο Παπαδάκη – Ναύτη (1920-2003) από το Καστέλι Κισσάμου, Γεώργιο Μουζουράκη (1904-2001) από την Παντάνασσα Αμαρίου, Αντώνη Ποντικό (1917-2004) από τους Κάμπους Κυδωνίας, Αντώνη Στεφανάκη από τη Γέργερη Ηρακλείου, Βαγγέλη Βαρδάκη και Νίκο Μεταξάκη από την Ιεράπετρα) από τους οποίους έμαθε πολλά. Υπήρξε χορευτής στο Θέατρο Ελληνικών Χορών «Δόρα Στράτου» στα τέλη της δεκαετίας του ’80.
Πρωτοετής, μόλις, φοιτητής (στο Ε.Μ.Π.) ξεκίνησε την χοροδιδασκαλική του δραστηριότητα σε κρητικούς πολιτιστικούς φορείς των νομών Αττικής και Ευβοίας. Λίγα χρόνια αργότερα άρχισε να αρθρογραφεί στον κρητικό τύπο. Ανήκει στα ιδρυτικά μέλη της Παγκρήτιας Δημοσιογραφικής Ένωσης Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης και του Κρητικού Λαϊκού Πανεπιστημίου. Έχει συνεργαστεί με τις εφημερίδες: Κρητικοί Παλμοί, Κρητική Ενημέρωση, Κρητικά Νέα, Η Ώρα της Κρήτης και Ο Αγώνας της Κρήτης και τα περιοδικά: Κοντυλιές, Κρήτη, Κρητολογικά Γράμματα και Χοροστάσι.
Είναι απόφοιτος του Τμήματος Σπουδές στον Ελληνικό Πολιτισμό, της Σχολής Ανθρωπιστικών Σπουδών, του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου και από το 2002 σύμβουλος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Κρητικών Σωματείων, συντάκτης και επιμελητής των εννέα ιστορικών και πολιτιστικών ημερολογίων που έχει εκδώσει.
Από το 2006 κατέχει την ιστοσελίδα www.cretandance.gr – www.tsouchlarakis.com
Έχει αφιερώσει πολλά χρόνια σε μελέτες και έρευνες (συνεντεύξεις, καταγραφές κ.λπ.) σχετικές με την ιστορία και το λαϊκό πολιτισμό της Κρήτης, πρωτοστατώντας στην προβολή της ιστορίας, των εθίμων, των παραδοσιακών χορών, των φορεσιών, των τραγουδιών και των λαϊκών μουσικών οργάνων της Κρήτης, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση σε εκείνα τα στοιχεία τους που για δεκαετίες έμειναν στο περιθώριο της δημοσιότητας. Θεωρείται πρωτοπόρος στον τομέα αυτό.
Στην κατεύθυνση αυτή εντάσσονται τα εκδοθέντα έργα του: Η ιστορία και η λαογραφία της κρητικής φορεσιάς (Κλασικές Εκδόσεις, Αθήνα, 1997, 1999), Οι χοροί της Κρήτης – μύθος, ιστορία, παράδοση (Κέντρο Σπουδής Κρητικού Πολιτισμού, Αθήνα 2000, Α’ Έπαινος Ακαδημίας Αθηνών), Τα λαϊκά μουσικά όργανα στην Κρήτη, (Ένωση Κρητών Μεταμόρφωσης, Αθήνα, 2004), Έργα Κρητών Ζωγράφων 15ου – 17ου αιώνα, (Πανελλήνια Ομοσπονδία Κρητικών Σωματείων, Αθήνα, 2006), Αγώνες και αγωνιστές της κρητικής ελευθερίας μέσα από την ελληνική και ευρωπαϊκή λαϊκή εικονογραφία (Πανελλήνια Ομοσπονδία Κρητικών Σωματείων, Αθήνα, 2009), Ναύτης, ο κορυφαίος δημιουργός Κωστής Παπαδάκης (Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Χανίων, Χανιά 2010), Ιχνηλατώντας την κρητική παράδοση στο χθες και το σήμερα (Πανελλήνια Ομοσπονδία Κρητικών Σωματείων, Αθήνα, 2011), ο ψηφιακός δίσκος Οι χοροί της Κρήτης (Αρχείο Ελληνικής Μουσικής, Αθήνα 2005, 2006, 2009), στον οποίο ανέλαβε την κειμενική και καλλιτεχνική επιμέλεια.
Δεν είναι, άλλωστε, τυχαίο ότι στο νομό Αττικής η συστηματική προβολή των κρητικών χορών, των τραγουδιστικών ειδών, των φορεσιών και των μουσικών οργάνων στο σύνολό τους, αλλά κυρίως της βιολιστικής παράδοσης της Κρήτης άρχισε με δικές του πρωτοβουλίες, μετά το 2001, χρονιά που ξεκίνησε την οργανωμένη δράση του στο χώρο των πολιτιστικών δρώμενων, αναλαμβάνοντας μέχρι σήμερα την καλλιτεχνική επιμέλεια ογδόντα, περίπου, μουσικών και χορευτικών παραστάσεων, που διοργάνωσαν δεκάδες πολιτιστικοί φορείς.
Έχει δώσει πολλές διαλέξεις, στην Ελλάδα και το εξωτερικό, με θέματα, τους χορούς τις μουσικές, τα όργανα, τις φορεσιές, την ιστορία και τα έθιμα της Μεγαλονήσου.
Έχει λάβει μέρος ως εισηγητής σε πλήθος συνεδρίων, ημερίδων και συμποσίων για τον πολιτισμό της Κρήτης, που διοργάνωσαν σημαντικοί φορείς στην Ελλάδα και το εξωτερικό (Οργανωτική Επιτροπή Ολυμπιακών Αγώνων «Αθήνα 2004», Παγκόσμιο Συμβούλιο Κρητών, Παγκρητική Ένωση Αμερικής, Ομοσπονδία Κρητών Ευρώπης, Περιφέρεια Κρήτης, Τ.Ε.Ι. Κρήτης – Τμήμα Μουσικής Τεχνολογίας και Ακουστικής, Πανελλήνια Ομοσπονδία Κρητικών Σωματείων, Παγκρήτιος Ένωση κ.ά).
Από το 2000 έχει διδάξει σε δεκάδες σεμινάρια, που διοργάνωσαν επίσης μεγάλοι φορείς στην Ελλάδα και το εξωτερικό (Παγκρητική Ένωση Αμερικής, Σύλλογος Ελληνικής Πολιτιστικής Παράδοσης «Χαλκίδας τ’ αλωνάκι», Λαογραφικός Όμιλος Γυμναστικής Εταιρείας Αγρινίου, Χορευτικός Σύλλογος «Τεγέα», Λαογραφική Εστία Τριπόλεως, Θέατρο Παραδοσιακών Χορών «Δόρα Στράτου», Μουσικολογικό Ίδρυμα Ζήση, Πολιτιστικοί Φορείς σε όλους τους νομούς της Κρήτης κ.λ.π.), το βηματισμό, τους μουσικούς κανόνες, το εθιμικό, τον παραδοσιακό αυτοσχεδιασμό του πρωτοχορευτή και το ιστορικό διαμόρφωσης των κρητικών χορών στο σύνολό τους, αναφερόμενος και στις μετεξελίξεις που έχουν υποστεί τις τελευταίες δεκαετίες. Είναι ενδεικτικό ότι με πρωτοβουλία της Παγκρητικής Ένωσης Αμερικής (Π.Ε.Α.) προσκλήθηκε στις Η.Π.Α. το 2004, όπου σε μία περιοδεία διάρκειας 5 εβδομάδων δίδαξε σε σειρά σεμιναρίων, που διοργάνωσε η κρητική ομογένεια σε 6 διαφορετικές Πολιτείες.
Από το 2005 πραγματοποιεί συγκριτικές μελέτες ανάμεσα στις μουσικοχορευτικές παραδόσεις της Κρήτης και άλλων περιοχών, με απώτερο σκοπό την προβολή των κοινών στοιχείων τους, τις οποίες έχει επανειλημμένως παρουσιάσει με τη μορφή παραστάσεων (Μουσικοχορευτικές γέφυρες Κρήτης-Πόντου, Μουσικοχορευτικές γέφυρες Κρήτης-Νησιωτικής Ελλάδας).
Διαθέτει μία πλούσια συλλογή χαρακτικών (από ευρωπαϊκές εφημερίδες και περιοδικά), ταχυδρομικών δελταρίων και φωτογραφιών του 19ου αιώνα και των αρχών του 20ου, που έχουν δημοσιευτεί στα βιβλία, τα άρθρα του στον περιοδικό τύπο και στις εκδόσεις της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Κρητικών Σωματείων.
Εγγραφές γίνονται ήδη σε όλα τα σεμινάρια. Λόγω περιορισμένου αριθμού συμμετεχόντων, παρακαλούμε δηλώνετε έγκαιρα, έτσι ώστε να διερευνάται κάθε φορά η περίπτωση σχηματισμού 2ου τμήματος.
[vc_row][vc_column width=”1/6″][vc_facebook type=”button_count”][/vc_column][vc_column width=”1/6″][vc_googleplus][/vc_column][/vc_row]