Κλαρίνο
Ιστορία
Αν και η ετυμολογία αυτού του ευρέως διαδεδομένου μουσικού οργάνου προέρχεται αναντίρρητα από τον αρχαίο ελλ. όρο “κάλαμος” (που-όπως υποστηρίζει ο σοφός Hugo Riemann και όπως είναι αυτονόητο για τους γνωρίζοντες ελληνικά- δημιούργησε τον λατινικό όρο “calamus” και στη συνέχεια τον γαλλικό “chalumeau”, κ.λπ.) το σύγχρονο κλαρίνο δεν ανήκει στην ελληνική οργανολογία.
Υπάρχει και η άποψη οτι το όνομά του προέρχεται απο το Λατινικό clarus (καθαρό).
Κατασκευάστηκε γύρω στο 1690 από τον Γερμανό Γιόχαν Κρίστοφ Ντένερ από τη Νυρεμβέργη (δες και στο “Μουσικό Λεξικό της Οξφόρδης” Εκδόσεων “Γιαλλελή”, τόμος Β’ σελίδες 557-559 :”κλαρινέτο” και σελ. 915: “Ντένερ”).
Τελειοποιήθηκε και πήρε τη σημερινή του μορφή απο τους Muller (Εσθονία 1876-1854), Boehm (Γερμανία 1794-1881) και Klose (1808-1880).
Ο Γερμανός Denner προσέθεσε στο chalumeau (απο την Ελλ. λέξη κάλαμος) δύο κλειδιά για το La και Sib που συνηθίζεται να λέγεται και “ψυχή”, δίνοντάς του δύο οκτάβες προς τα πάνω.
Απο το 1760 και μετέπειτα προστέθηκαν κλειδιά για το βαθύ Mi, το Fa# και το μέσο Do#.
Μέχρι το 19ο αιώνα παίζονταν με το καλάμι μπροστά αλλά αργότερα, για τον καλύτερο έλεγχο του καλαμιού με το κάτω χείλος, το καλάμι τοποθετείται όπως σήμερα.
“Οι λαϊκοί κλαριντζήδες”, γράφει ο Σταύρος Καρακάσης, “σήμερα παίζουν με όργανα ευρωπαϊκής προελεύσεως, μα υπήρχε μια εποχή στην Ελλάδα, που οι πρώτοι οργανοπαίκτες κατασκεύαζαν οι ίδιοι το κλαρίνο τους, όπως και τα άλλα λαϊκά μουσικά όργανα. Το πρωτόγονο αυτό κλαρίνο, είδος καραμούζας, αλλά με γλωσσίδα (anche) καλαμένια, μονή και όχι με το διπλό καλάμι του ζουρνά, αρχικά ήταν δίχως κλειδιά, αργότερα όμως είχε 5-6.
Οι πρώτοι κλαριντζήδες-όσοι δεν προήλθαν από το στρατό-μεταπήδησαν στο κλαρίνο από τον ζουρνά ή την καραμούζα.
Άλλοι πάλι, από τη φλογέρα έμαθαν πίπιζα και κατόπιν κλαρίνο.
Ένας λόγος που κατασκεύαζαν οι ίδιοι τα κλαρίνα τους είναι, ότι όλοι δεν είχαν την οικονομική ευχέρεια να αποχτήσουν όργανο εργοστασίου, που στοίχιζε σχετικώς ακριβά και που ήταν δυσεύρετο στην ύπαιθρο. Έτσι προσπάθησαν να μιμηθούν πρότυπα που είχαν δει στα χέρια άλλων, πιο τυχερών οργανοπαικτών. Αυτοί οι πρωτόγονοι κλαριντζήδες προετοίμασαν την καθαυτό ιστορική εποχή του κλαρίνου”.
Παλιά το κλαρίνο ονομαζόταν από τους λαϊκούς οργανοπαίκτες: “καρνέτο”, “γκαρνέτο” και “γλαρουνέτο”, αλλά και “κλαρινέτο”.
Επίσης υπάρχουν διαφορές στα ερμηνευτικα “στυλ”` αλλιώς παίζουν οι Ρουμελιώτες κι αλλιώς οι Ηπειρώτες κλαριντζήδες, όμως πολλοί από αυτούς είναι τόσο αριστοτέχνες και “ιδιόφωνοι”…, ώστε είναι ικανοί να προκαλέσουν τον ανυπόκριτο θαυμασμό των ακαδημαϊκά καταξιωμένων συναδέλφων τους!
Πηγή: klarinogr.blogspot.gr
Νίκος Φιλιππίδης | Βιογραφικό
Ο Νίκος Φιλιππίδης γεννήθηκε στο Κεράσοβο Κονίτσης του νομού Ιωαννίνων. Πρώτο παιδί του γνωστού κλαρινίστα Φίλιππα, κατάγεται από μεγάλη οικογένεια μουσικών.
Από έξι ετών άρχισε να παίζει φλογέρα και οκτώ ετών έπαιζε κοντά στον πατέρα του σαντούρι, βιολί, ντέφι, λαούτο, ακορντεόν και κλαρίνο.
Στα δεκαέξι του κατέβηκε στην Αθήνα. Σ’ αυτή την πρώτη περίοδο στην Αθήνα, έγινε το απαραίτητο πρόσωπο στα γλέντια των Αθηναίων συγχωριανών του.
Μετά τον στρατό το κλαρίνο γίνεται η αποκλειστική του απασχόληση. Εκείνη την περίοδο ασχολείται και με την έρευνα της παραδοσιακής μουσικής.
Ο Νίκος Φιλιππίδης έχει μια μακρόχρονη θητεία στον χώρο της Ελληνικής μας μουσικής, που απορρέει από την βαθιά γνώση και αισθαντικότητα της τέχνης του.
Καλύπτει με το συγκρότημά του πολιτιστικές εκδηλώσεις, συναυλίες, θεατρικές παραστάσεις (Επίδαυρος, Μέγαρο Μουσικής, Ηρώδειο), τηλεοπτικές και ραδιοφωνικές εκπομπές, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό.
Επίσης έχει πλούσια και γόνιμη δισκογραφία με τους καλύτερους Έλληνες ερμηνευτές, η οποία προκύπτει από την βαθιά έρευνα και γνώση της μουσικής μας παράδοσης.
Ο καταλυτικός του ρόλος που επιτέλεσε και επιτελεί στα «πράγματα» της Ελληνικής Μουσικής έχει, όχι μόνο καλλιτεχνική, αλλά και ιστορική κυρίως άποψη. Γιατί έχει ως άξονα, πρώτον το σύστημα των ιδεών του για την τέχνη του κλαρίνου όπως βγαίνει από τον ίδιο και τη σημειολογία των συνεργασιών του και δεύτερον τις διαδρομές που ανοίγονται ή αλλάζουν κατεύθυνση μετά τη δική του καταλυτική παρεμβολή στο μουσικό γίγνεσθαι.
Η οργανολογία του κλαρίνου και των συγγενών πνευστών τον απασχολεί επίσης, σε βαθμό που ο ίδιος κατασκευάζει το κλαρίνο του.
Το ύφος και το ήθος του κάνουν να χαίρει τον σεβασμό όλων ανεξαρτήτως των συνεργατών και του κοινού του.
Οι εγγραφές γίνονται από Δευτέρα έως Παρασκευή, 5-9 μ.μ. στην έδρα του Ωδείου (Έρσης 9 και Πουλχερίας, Λόφος του Στρέφη), ή τηλεφωνικώς τις ίδιες ημέρες και ώρες.
Πληροφορίες:
Videos
Κατάλογος Μαθημάτων & Σεμιναρίων
Δες συγκεντρωτικά και εκτύπωσε όλα τα μαθήματα, τα σεμινάρια και τα εργαστήρια του Ωδείου.Μαθήματα | Σεμινάρια | Εργαστήρια
Βυζαντινή μουσική, Παραδοσιακά όργανα, Δημοτικό τραγούδι, Φωνητική,Οργανοποιία, Χορός