2ο σεμινάριο χορού | Οι χορευτικές μορφές του Πενταλόφου Έβρου

– Οι χορευτικές μορφές του Πενταλόφου Έβρου στο χώρο και στο χρόνο –

Εισηγήτρια του σεμιναρίου είναι η Ελένη Φ. Φιλιππίδου, Υποψήφια Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, Msc Λαογραφία – Ανθρωπολογία του Χορού, Πτυχιούχος Σ.Ε.Φ.Α.Α. Πανεπιστημίου Αθηνών.

Ο Έβρος είναι μία πολυπολιτισμική περιοχή. Σήμερα στον νομό αυτό εντοπίζονται ομάδες κοινοτήτων με διαφορετικές καταβολές, οι οποίες παρουσιάζουν διαφορές μεταξύ τους ως προς το γλωσσικό ιδίωμα, τη φορεσιά, τα ήθη και έθιμα, αλλά και ως προς το χορευτικό τους ρεπερτόριο. Ειδικότερα, στην περιοχή αυτή κατοικούν και δραστηριοποιούνται διάφορες πολιτισμικές ομάδες, όπως γηγενείς, πρόσφυγες, Αρβανίτες, Γκαγκαβούζηδες, Μουσουλμάνοι και πολλές άλλες ακόμη.

Στον νομό Έβρου ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η περιοχή του Τριγώνου, στο βορειοδυτικό τμήμα του, όπου παρατηρείται μια μεγάλη ποικιλία ρυθμών και χορευτικών μορφών, καθώς η γεωγραφική θέση της περιοχής την καθιστά σταυροδρόμι μεταξύ Ελλάδας, Βουλγαρίας και Τουρκίας. Η περιοχή του Τριγώνου χαρακτηρίζεται από πληθυσμιακή ανομοιογένεια, διότι σε αυτή συνυπάρχουν αρμονικά ομάδες γηγενών και προσφυγικές ομάδες, κυρίως από την περιοχή της Αδριανούπολης και τη Βόρεια Θράκη. Από αυτές τις ομάδες ορισμένες φέρουν τη δικιά τους ξεχωριστή μουσικοχορευτική παράδοση και κάποιες άλλες, στη μακρόχρονη διαχρονική τους πορεία, έχουν χάσει τη χορευτική τους ταυτότητα και έχουν προσαρμοστεί στις χορευτικές συνήθειες και στα ήθη των συντοπιτών τους. Μία από τις κοινότητες του Τριγώνου είναι και ο Πεντάλοφος, ο οποίος κατοικείται από αμιγώς ντόπιους κατοίκους, οι οποίοι ωστόσο ισχυρίζονται την Πολίτικη καταγωγή τους, γεγονός που μπορεί να διαπιστωθεί μόνο από την προφορική παράδοση, η οποία έχει εμπλακεί με πολλές φανταστικές αναφορές και έχει δημιουργήσει ποικίλες εκδοχές.

Ως εξής, το μουσικοχορευτικό ρεπερτόριο της κοινότητας εμφανίζει σημαντικό ενδιαφέρον, καθώς έχει δεχτεί πολιτισμικές επιρροές και από τις τρεις γεωγραφικές ενότητες της ιστορικής Θράκης.

Οι χοροί που θα διδαχθούν είναι:

α) Χοροί τύπου «στα τρία»: Νυφκιάσιος, Μπαμπίσιους ή χορός του «κ’να», χορός της Βάγιας, Πλαλτός εσωτερικών χόρων, Πλαλτός εξωτερικών χόρων, Νταϊακουτός, Κασαπιά, Ντάχτιρης.
β) Χοροί τύπου «στα δύο»: Συρτός 7σημος, Συρτός 9σημος, Σαρσαλής.
γ) Άλλες περιπτώσεις: Μπαϊντούσκα, Καρσιλαμάς.

Θα συμμετάσχουν:

Χρίστος Δανάκης – από την Κλεισσώ Έβρου – (γκάϊντα, γαβάλα),
Βασίλης Ι. Οικονόμου (νταούλι) και,
Ομάδα γυναικών (με θρακιώτικη, κυρίως, καταγωγή) από το Καλλιτεχνικό Εργαστήρι Μελισσίων (Αττικής) – Τμήμα Θρακιώτικης Παράδοσης, με επικεφαλής την κα Έφη Βαϊρλή, οι οποίες θα τραγουδήσουν και θα χορέψουν μαζί μας.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΑΣ

Ελένη Φ. Φιλιππίδου

Η Ελένη Φ. Φιλιππίδου κατάγεται από τη Νέα Βύσσα Έβρου. Είναι Υποψήφια Διδάκτορας της Σχολής Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Πανεπιστημίου Αθηνών στο γνωστικό αντικείμενο της Λαογραφίας – Ανθρωπολογίας του Χορού με μεταπτυχιακό δίπλωμα στο ίδιο αντικείμενο, όπου έχει εκπονήσει διατριβή με θέμα: «Χορός και ταυτοτική αναζήτηση: Τακτικές επιπολιτισμού και επαναφυλετισμού των Γκαγκαβούζηδων στην Οινόη Έβρου». Επιπροσθέτως, έχει αποφοιτήσει από το Σ.Ε.Φ.Α.Α. του Πανεπιστημίου Αθηνών με ειδίκευση στον «Ελληνικό Παραδοσιακό Χορό» και ως εκ τούτου έχει πραγματοποιήσει ερευνητικές ανακοινώσεις σε διεθνή συνέδρια και έχει δημοσιεύσει ερευνητικές εργασίες σε επιστημονικά περιοδικά σχετικά με το αντικείμενο αυτό. Παράλληλα, έχει γράψει μία μονογραφία για τους χορούς της Νέας Βύσσας Έβρου και έχει διδάξει παραδοσιακούς χορούς του νομού Έβρου σε πολλά σεμινάρια στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.