Χορευτική παράδοση της Χίου | Σύγκριση νοτειόχωρων και βορειόχωρων

Εισήγηση – Διδασκαλία: Στεφανία Μπουλάμαντη, Msc Λαογραφία – Ανθρωπολογία του Χορού, Πτυχιούχος Σ.Ε.Φ.Α.Α. Ε.Κ.Π.Α.

Η Χίος ανήκει στο σύμπλεγμα των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου στο οποίο συμπεριλαμβάνονται εκτός της Χίου, η Λέσβος, η Λήμνος, η Σάμος, η Ικαρία και ο Άγιος Ευστράτιος. Παραδοσιακώς η Χίος διαιρείται γεωγραφικά σε βόρεια (Επανώχωρα – Βορειόχωρα), μέση και νότια (Κατώχωρα – Νοτιόχωρα ή Μαστιχόχωρια). Αυτή η γεωγραφική διαίρεση όμως, παρατηρείται και στην χορευτική παράδοση του νησιού καθώς υπάρχουν ήθη και έθιμα που εμφανίζονται μόνο σε μια περιοχή ή σ’ ένα γεωγραφικό μέρος του νησιού. Πιο συγκεκριμένα, οι κάτοικοι προσδιορίζουν την γεωγραφική διαίρεση του νησιού μιλώντας για βορειόχωρα, νοτιόχωρα και την Χώρα. Ανάλογα προσδιορίζονται και τα έθιμα, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν κοινά έθιμα σε όλο το νησί. Η ιδιομορφία του εδάφους, με τις αποκλεισμένες από βουνά περιοχές, αλλά και τις παραθαλάσσιες, η εσωτερική και εξωτερική μετανάστευση αλλά και η επαφή των Χίων με άλλες πολιτισμικές ομάδες στο πέρασμα το χρόνου, χάρισαν μια πολυχρωμία τόσο στα βορειόχωρα όσο και στα νοτιόχωρα. Έτσι εμφανίζεται σχεδόν το κάθε χωριό να έχει την δική του παράδοση, τα δικά του τραγούδια αλλά κυρίως την δική του φορεσιά, χαρακτηριστικό που δεν εμφανίζεται στα περισσότερα ελληνικά νησιά. Επίσης, η παραγωγή της μαστίχας, έφερε πλούτο στα νοτιόχωρα και πιο συγκεκριμένα στα Μαστιχοχώρια. Ο πλούτος αυτός είχε ως συνέπεια οι κάτοικοι αυτών των χωριών να προσαρμόσουν αναλόγως τις συνήθειές τους. Ομοίως συνέβη και με τους κατοίκους που διέμεναν σε χωριά που είχαν λιμάνι, ή όχι, που το έδαφος ήταν πεδινό ή ορεινό, που το κλίμα ήταν ήπιο ή κρύο.

 

ΧΟΡΟΙ

Οι χοροί που θα διδαχθούν στο σεμινάριο είναι οι ακόλουθοι:

  • Χοροί τύπου «στα τρία»: ο Δετός, ο Χιώτικος, ο Σιγανός, ο Τρεχάτος, ο Νενητούσικος, ο Συρτός, ο Πατητός, η Αράπη Σούστα, ο Χασάπικος, ο Πυργούσικος.
  • Χοροί τύπου «στα δύο»: ο Συρτός καλαματιανός («Η νοσοκόμα»).
  • και, χοροί άλλων περιπτώσεων: η Μαρού, ο Κάτω χορός και το Ταλίμι.

 

ΖΩΝΤΑΝΗ ΜΟΥΣΙΚΗ

Θα λάβει μέρος νησιώτικη κομπανία με βιολί, σαντούρι, λαγούτο και τουμπελέκι.

 

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΑΣ

stefania-mpoulamanti-kepemH Στεφανία Κ. Μπουλάμαντη κατάγεται από την Χίο, είναι Πτυχιούχος της Σχολής Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του ΕΚΠΑ (2008) και κάτοχος του μεταπτυχιακού διπλώματος (2015) της Σχολής Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Πανεπιστημίου Αθηνών στο γνωστικό αντικείμενο της Λαογραφίας – Ανθρωπολογίας του Χορού. Έχει εκπονήσει διατριβή με τίτλο: «Ελληνικός παραδοσιακός χορός και έμφυλη συμπληρωματικότητα: πολιτισμικές συνήθειες και ιεραρχία στο Κάστρο της Χώρας της Χίου» και έχει πραγματοποιήσει ερευνητικές ανακοινώσεις σε συνέδρια. Επιπροσθέτως έχει δημοσιεύσει ερευνητικές εργασίες, σε επιστημονικά περιοδικά, σχετικά με τους χορούς της Χίου, καθώς επίσης έχει υπάρξει εισηγήτρια σε συνέδρια και ημερίδες με θέμα τους χιώτικους χορούς, τόσο στο Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό όπου διέμεινε.

 

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ – ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΑ

  • Κυριακή, 11 Δεκεμβρίου 2016

Ώρα προσέλευσης: 10.30
Ώρα έναρξης: 11.00
Ώρα λήξης: 15.00

Εισήγηση – Διδασκαλία: Στεφανία Μπουλάμαντη
Συντονισμός σεμιναρίων χορού: Βασίλης Ι. Οικονόμου

 

ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ – ΕΓΓΡΑΦΗ

Κόστος συμμετοχής: 20 ευρώ

Δηλώσεις συμμετοχής:

– 210 8811930 (Υπεύθυνη σεμιναρίων χορού, 9πμ – 5μμ, καθημερινές)
– 210 8237447 (Γραμματεία ΚΕΠΕΜ, 5-9μ.μ. καθημερινές)