Διαβατήριοι χοροί και πολιτισμικές σημασίες

Η μουσικοχορευτική ταυτότητα του δήμου Λουτρακίου – Περαχώρας, απ’ την Αποκριάτικη «Τράτα», στον Πασχαλιάτικο «Γιαρέντη».

Εισήγηση – Διδασκαλία:

• Θάνος Κώτσης, Απόφοιτος Τομέα Λαογραφίας Φιλοσοφικής Σχολής Ιωαννίνων, Τελειόφοιτος Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών Κοινωνικής Λαογραφίας
• Δημήτρης Μπάκος, Χοροδιδάσκαλος – Μουσικός

Το μουσικοχορευτικό φαινόμενο αποτελεί σε όλους τους πολιτισμούς, όχι μόνο έναν τρόπο ψυχαγωγίας, αλλά ένα ολόκληρο πολιτισμικό σύστημα, που εκφράζει αρχές, αξίες, κοσμοθεωρίες και πίστεις κάθε λάου. Οι τελετουργικοί χοροί της κοινότητας, είναι οι κατεξοχήν δείκτες της τοπικής της ταυτότητας, αφού εκεί τα μέλη της μυούνται στο συλλογικό φαντασιακό, ενισχύουν τις συμμαχίες τους και βέβαια συγκροτούν το αίσθημα του «συν-ανήκειν». Στον δήμο Λουτρακίου-Περαχώρας, οι κάτοικοι σήμερα συγκροτούν την δική τους τοπικότητα, μέσα απ’ τους «διαβατήριους» χορούς της Αποκριάς και του Πάσχα.

Το σεμινάριο ξεδιπλώνεται σε δυο ενότητες, οι οποίες είναι αλληλοσυμπληρούμενες. Στην πρώτη ενότητα θα γίνει μια αναφορά σε κάποιες θεωρητικές προσεγγίσεις για τις διαβατήριες τελετουργίες στον χορό και την μουσική της κοινότητας, οι οποίες θα συντελέσουν στο να αντιληφθούν οι ακροατές ευρύτερα το μουσικοχορευτικό φαινόμενο και να κατανοήσουν τα σύμβολα. Στην συνέχεια θα παρουσιαστούν τα τοπικά ιστορικά και πολιτισμικά στοιχεία της περιοχής Λουτρακίου-Περαχώρας. Θα αναδειχθεί η πολιτισμική ταυτότητα της περιοχής, με σαφείς αναφορές στα τοπικά έθιμα στον κύκλο του χρόνου, στην φορεσιά ως ζωντανό στοιχείο, η οποία και θα παρουσιαστεί, αλλά και στις συλλογικές αναπαραστάσεις του τόπου, μέσα από οπτικοακουστικό πρωτογενές υλικό μουσικοχορευτικών καταγραφών.

ΧΟΡΟΙ – ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ

Χορός της «Τράτας» («Εχάραξε η Ανατολή…», «Μηλίτσα πού ʼσαι στο γκρεμό…», «Ένα πουλί, Χαράλαμπε…», «Η Περαχώρα η έμορφη…», «Στα Κορθιώτικα τα μέρη…» κ.ά.), Χορός του «Γιαρέντη», Τσάμικο, Καγκέλι («Λιβανατέικο»), Συρτό («Ντο τα πρες…» κ.ά), Καλαματιανό-συρτό («Παντρέψου, Διαμαντούλα μου…» κ.ά.), «Το πιπέρι» («Πως το τρίβουν το πιπέρι…») κ.λπ.

ΝΤΟΠΙΟΙ ΧΟΡΕΥΤΕΣ

Στην δεύτερη ενότητα, οι συμμετέχοντες θα έχουν την ευκαιρία να κατανοήσουν την δομή και την λειτουργία των τοπικών χορών της αποκριάτικης «τράτας», του Πασχαλιάτικου «Γιαρέντη», αλλά και άλλων τοπικών χορών του γλεντιού, με προεξάρχοντες ντόπιους κατοίκους οι οποίοι θα τραγουδήσουν και θα χορέψουν μαζί τους, αναδεικνύοντας έτσι το τοπικό μουσικοχορευτικό ύφος.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΕΙΣΗΓΗΤΩΝ

[accordian divider_line=”” class=”” id=””] [toggle title=”Θάνος Κώτσης” open=”no”]

Ο Θάνος Κώτσης γεννήθηκε το 1993 και μεγάλωσε στο Λουτράκι Κορινθίας, από γονείς Ηπειρώτες. Απ’ τα προσχολικά ακόμα χρόνια μυήθηκε στην μουσικοχορευτική παράδοση, με πρώτα του ακούσματα τα πολυφωνικά τραγούδια απ’ τον παππού και την γιαγιά του. Η πρώτη του επαφή με τον παραδοσιακό χορό, ήταν στα οικογενειακά γλέντια πλάι στον παππού του, απ’ τον οποίο πήρε τα πρώτα πατήματα. Σε ηλικία 8 ετών εγγράφεται στον Σύνδεσμο Λουτρακιωτών-Περαχωριτών «Ο Ίβυκος», όπου διδάσκεται χορούς από όλο τον ελληνικό χώρο, πλάι σε σπουδαίους δασκάλους και μυείται στην τοπική παράδοση.

Είναι απόφοιτος του Τομέα Λαογραφίας του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και τελειόφοιτος του μεταπτυχιακού προγράμματος σπουδών Κοινωνικής Λαογραφίας, με κύριο ενδιαφέρον το επιτελεστικό πλαίσιο της μουσικοχορευτικής παράδοσης.

Το 2015 εργάστηκε ως ασκούμενος στην εθνική μουσική συλλογή του Κέντρου Ερεύνης Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών, με έργο την αποδελτίωση, απομαγνητοφώνηση και μουσικοχορευτική τεκμηρίωση πρωτογενούς οπτικοακουστικού υλικού.

Σήμερα δραστηριοποιείται παράλληλα στον χώρο του δημοτικού τραγουδιού και εργάζεται ως επικουρικό προσωπικό στον τομέα λαογραφίας του πανεπιστημίου Ιωαννίνων.

Τα ερευνητικά του ενδιαφερόντα τοποθετούνται σε ζητήματα μουσικοχορευτικής ταυτότητας και λαϊκής λατρείας, έχοντας κάνει επιτόπια έρευνα και μουσικοχορευτικές καταγραφές στην επαρχία Μαστοροχωρίων της Κόνιτσας, στην επαρχία Πωγωνίου, στην περιοχή του Βοΐου Κοζάνης, στην ευρύτερη περιοχή Μεσολογγίου και Ξηρομέρου, στον κάμπο της Ηλείας και στα χωριά της ελληνικής μειονότητας της Βορείου Ηπείρου.

[/toggle] [toggle title=”Δημήτρης Μπάκος” open=”no”]

Ο Δημήτρης Μπάκος, γεννήθηκε το 1981 στο Λουτράκι, όπου και ξεκίνησε τα πρώτα του χορευτικά βήματα στο Σύνδεσμο Λουτρακιωτών – Περαχωριτών «Ο Ίβυκος». Το 2003 αποφοιτά από το ΙΕΚ ΑΚΜΗ και στη συνέχεια παρακολουθεί και διδάσκει σε σεμινάρια παραδοσιακών χορών σε διάφορα μέρη της Ελλάδος ενώ παράλληλα διδάσκει ως χοροδιδάσκαλος του «Λυκείου των Ελληνίδων».

Από το 2004 ξεκινά την πορεία του ως χοροδιδάσκαλος στο Σύνδεσμο Λουτρακιωτών – Περαχωριτών «Ο Ίβυκος» ενώ μέσα στις επόμενες χρονιές αναλαμβάνει τη διδασκαλία σε παραρτήματα του «Λυκείου των Ελληνίδων», καθώς και τον Χορευτικό Όμιλο «Ειρήνη» Ν. Ηρακλείου, το 2015.

Από το 2001 έχει διατελέσει χορευτής στις χορευτικές ομάδες, του «Λυκείου των Ελληνίδων» των Αθηνών, του «Ελληνικού Κέντρου Λαογραφικών Μελετών» (ΕΛ.ΚΕ.ΛΑ.Μ., Αθήνα), της «Ένωσης Ποντίων Σουρμένων» (Αθήνα) και του «Συλλόγου Κρητών Ηλιουπόλεως» (Αθήνα).

Ως μουσικός (γκάιντα και τσαμπούνα), με καθηγητή τον Ιβάν Κοστόφ (ο οποίος διετέλεσε Διευθυντής Ωδείου στη Βουλγαρία), έχει συμμετάσχει συνολικά σε περισσότερες από 200 παραστάσεις παραδοσιακών χορών σε όλη την Ελλάδα καθώς και στο εξωτερικό (Λονδίνο, Παρίσι, Στρακόνιτσε Τσεχίας, Βικτώρια Καναδά κ.ά.). Έχει εμφανιστεί στην ελληνική τηλεόραση και στο ραδιόφωνο (Αλάτι της Γης, ΕΡΤ1,  Αφή Ολυμπιακής Φλόγας 2016, ΕΡΤ1, Δεύτερο Πρόγραμμα της ΕΡΤ με 3 εμφανίσεις καθώς και την επετειακή συναυλία με τον Χρόνη Αηδονίδη στην Ελληνική Ραδιοφωνία).[/toggle][/accordian]

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ – ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ

• Κυριακή, 12 Φεβρουαρίου 2017
  

Ώρα προσέλευσης: 10.30
Ώρα έναρξης: 11.00
Ώρα λήξης: 15.00

• Εισήγηση – Διδασκαλία: Δημήτρης Μπάκος, Θάνος Κώτσης
• Συντονισμός σεμιναρίων χορού: Βασίλης Ι. Οικονόμου
  

ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ – ΕΓΓΡΑΦΗ

Κόστος συμμετοχής: 20 ευρώ

Δηλώσεις συμμετοχής:

– facebook | info@kepem.org
– 210 8237447 (Γραμματεία ΚΕΠΕΜ, 5-9μ.μ. καθημερινές)