– Κυριακάτικες Συναντήσεις για τον Ελληνικό Παραδοσιακό Χορό –

Μωραΐτικοι χοροί & τραγούδια

από τη Βόρεια Κυνουρία του νομού Αρκαδίας

Εισήγηση – Διδασκαλία: Εμμανουήλ Γύφτος

Συνεχίζονται με επιτυχία οι σεμιναριακού τύπου κυριακάτικες συναντήσεις για τον ελληνικό παραδοσιακό χορό, τη μουσική και τη φορεσιά, που οργανώνει το ΚΕΠΕΜ για 7η συνεχή χρονιά, που τώρα πραγματοποιούνται στην αίθουσα του Χορευτικού Τομέα του Π.Ο.Φ.Π.Α. (Ιπποκράτους 15 & Ακαδημίας) στο κέντρο της Αθήνας.

Την Κυριακή, 12 Μαΐου 2019 προσκεκλημένος μας, για πρώτη φορά στις κυριακάτικες σεμιναριακές συναντήσεις του ΚΕΠΕΜ, ο Εμμανουήλ Γύφτος, Καθηγητής Φυσικής Αγωγής & Δάσκαλος Ελληνικών Παραδοσιακών Χορών, με καταγωγή από το Καρακοβούνι της Βόρειας Κυνουρίας –και άρρηκτους δεσμούς με τη γενέτειρά του καθώς κατοικεί μόνιμα στο Καρακοβούνι και δραστηριοποιείται επαγγελματικά στην ευρύτερη περιοχή– ο οποίος θα μας παρουσιάσει πρωτότυπο αυθεντικό υλικό, με ιδιαίτερη λαογραφική αξία, για πρώτη φορά οργανωμένο σε σεμιναριακή μορφή, προερχόμενο από την ερευνητική εργασία του, η οποία έχει συμπληρώσει ήδη 20 χρόνια και διαρκώς εμπλουτίζεται.

Μωραΐτικοι  χοροί και τραγούδια της Αρκαδικής γης, άγνωστα και «ακυκλοφόρητα» –καρπός των αδιάκοπων επιτόπιων καταγραφών του Εμμανουήλ Γύφτου– καθώς και άλλα περισσότερο ή λιγότερο γνωστά, θα έχουμε την ευκαιρία να διδαχθούμε στο σεμινάριο αυτό, σε μια πρώτη προσέγγιση στην παλαιά –και εν πολλοίς ξεχασμένη– χορευτική, μουσική και ποιητική παράδοση της Βόρειας Κυνουρίας του νομού Αρκαδίας, μιας περιοχής με ιδιαίτερη ιστορική φόρτιση.

Ενδεικτικά: Ο χορός “τρίο”, μορφή συρτού “στα τρία”, με μεγάλη ποικιλία παλαιών τοπικών τραγουδιών – ο 4σημος “συρτός” και ο 7σημος συρτός “καλαματιανός” με τις τοπικές χορευτικές παραλλαγές τους και έμφαση στον ιδιαίτερο ρόλο του πρωτοχορευτή – ο “τσ(ι)άμικος” πηδηχτός ή “κλέφτικος”, με το ιδιαίτερο ύφος και τις εκδοχές της ευρύτερης περιοχής –  ο “Τσακώνικος”, χορός “κλειστός” σε 5σημο ρυθμό, όπως τον συναντάμε στα χωριά της Τσακωνιάς και κυρίως στον Πραστό – και, “διπλοί” (διμερείς) χοροί, σε ενδιαφέρουσα ποικιλία κινητικών και ρυθμικών εναλλαγών, όπως οι: «Δέντρο είχα στην αυλή μου…» (7σημος χορός “μέσα-έξω” που εναλλάσεται με συρτό “καλαματιανό”, καταγεγραμμένος στο Καρακοβούνι και στον Άγιο Ανδρέα) – «Απ’ την πόλη κατεβαίνω…» (4σημος χορός, προερχόμενος από το χωριό Άγιος Πέτρος και καταγεγραμμένος στο Καρακοβούνι, ο οποίος ομοιάζει με τον “Αραχωβίτικο” από τις γειτονικές Καρυές [Αράχοβα] Λακωνίας) – «Οι συμπεθερούλες» (ελεύθερου ρυθμού, στο πρώτο του μέρος, που εναλλάσεται με 4σημο “συρτό”, στο δεύτερο, σκωπτικός, μιμητικός χορός, από το γαμήλιο γλέντι, καταγεγραμμένος στο Καρακοβούνι) – «Ο μέρμηγκας» (4σημος χορός με αλληλοδιαδοχή χορού “στα τρία” και “συρτού”, καταγεγραμμένος στα Βέρβενα) κ.ά.

Επίσης, τα: «Τρία μωραϊτόπουλα…», συρτός χορός “μπρος-πίσω”, καταγεγραμμένος στην περιοχή του Καρακοβουνίου – και, «Η Βέργω», εθιμικό δρώμενο (μιμόδραμα) από τη διαδικασία του γάμου, με συμβολικό ευετηρικό & ευγονικό χαρακτήρα, καταγεγραμμένο στα χωριά Άγιος Ανδρέας, Καρακοβούνι, Πραστός.

| ΖΩΝΤΑΝΗ ΜΟΥΣΙΚΗ |

Μαζί μας εκπρόσωποι της λαϊκής παράδοσης της περιοχής (οργανοπαίχτες, τραγουδιστές, χορευτές), οι οποίοι με την αυθεντικότητά τους συμβάλλουν στη διατήρηση και τη συνέχισή της.

• Η “ζυγιά” Αλέξανδρος Κασκαμπάς, από τα Βέρβενα (πίπιζα) & Χαράλαμπος Καμπύλης, από τον Άγ. Ιωάννη (τούμπανο),
• ο Σπύρος Καρκούλης, από τα Βέρβενα (κλαρίνο, φλογέρα),
• ο Στέλιος Κατσιάνης, από τα Δολιανά (λαούτο),
• ο Θοδωρής Πέρρος, από τον Πλάτανο (τραγούδι),
• η Πολυτίμη Τόλη, από τον Άγ. Ανδρέα (τραγούδι).

Ο «μουσικός πρεσβευτής» της περιοχής, Μιχάλης Βλαχοπαναγιώτης “Nικολακούνης”, από τον Πραστό, παλαίμαχος βιολιστής και τραγουδιστής, παρά την –πάντα– ευγενική και ανιδιοτελή διάθεσή του, δεν θα μπορέσει να παρευρεθεί εξαιτίας λόγων υγείας.

Στην εκπαιδευτική διαδικασία θα συμμετάσχουν επίσης, τραγουδώντας και χορεύοντας, συνεργάτες και φίλοι του εισηγητή του σεμιναρίου Εμμανουήλ Γύφτου, όλοι εντόπιοι:

• ο Γεώργιος Εμμ. Γύφτος, από το Κορακοβούνι,
• ο Κωνσταντίνος Καμπύλης, από τον Αγ. Ιωάννη,
• ο Γεώργιος Κασκαμπάς από τα Βέρβενα,
• ο Ιωάννης Ρεντούλης, από το Κορακοβούνι κ.ά.

Όλα αυτά, μαζί με μιαν ανθολογία παλαιών δημοτικών τραγουδιών με πλουσιότατη θεματολογία, καταγεγραμμένων “από στόματος λαού”, είναι μόνο μερικά από τα πολύτιμα & σπάνια δείγματα της πλούσιας Αρκαδικής χορευτικής και μουσικοποιητικής παραδοσιακής δημιουργίας της Βόρειας Κυνουρίας, που θα μας μεταδώσει ο Εμμανουήλ Γύφτος, ένας σεμνός κι ανιδιοτελής εργάτης της πολιτισμικής μας κληρονομιάς, σ’ αυτή την ολοκαίνουργια και πολύ ενδιαφέρουσα σεμιναριακή μας συνάντηση.

Χριστός Ανέστη!

Προσοχή! Φροντίστε εγκαίρως για την δήλωση συμμετοχής – προεγγραφή σας, λόγω περιορισμένου αριθμού συμμετεχόντων.

Φωτογραφία: Λαϊκοί οργανοπαίχτες της Βόρ. Κυνουρίας. Αλέξανδρος Κασκαμπάς (πίπιζα), Γιώργος Καμπύλης (κλαρίνο, τραγούδι), Χαράλαμπος Καμπύλης (τούμπανο). Άστρος, 2019, Φωτογραφικό Αρχείο Εμμανουήλ Γύφτου.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΕΙΣΗΓΗΤΗ