Project Description

Στο πλαίσιο του Κύκλου σεμιναρίων «Μορφολογική μέθοδος διδασκαλίας του ελληνικού παραδοσιακού χορού: θεωρία και πράξη» – με επιστημονικές συμβούλους την κ. Βάσω Κ. Τυροβολά, Ομότιμη Καθηγήτρια στη Σχολή Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και την κ. Μαρία Ι. Κουτσούμπα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια στη Σχολή Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών – πραγματοποιήθηκε την Κυριακή, 16 Οκτωβρίου 2016 το 2ο σεμινάριο, με θέμα: «Οι χορευτικές μορφές του Πενταλόφου Έβρου στο χώρο και στο χρόνο» με εισηγήτρια την κ. Ελένη Φ. Φιλιππίδου, Υποψήφια Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών με μεταπτυχιακό δίπλωμα στη Λαογραφία-Ανθρωπολογία του Χορού.

Στο πρώτο μέρος του σεμιναρίου αυτού προσεγγίστηκε η μουσικο-χορευτική και εθιμική παράδοση του Πενταλόφου στις διάφορες εκφάνσεις της, στο χώρο και στο χρόνο, καθώς στον Πεντάλοφο ο χορός ανέκαθεν αποτελούσε μια σύνθετη διαδικασία που περιλάμβανε, εκτός από αυτή καθαυτή τη χορευτική πράξη, τους συμμετέχοντες, τη μουσική, το τραγούδι, καθώς και τον τόπο τέλεσης του χορού σε κάθε περίσταση. Ωστόσο, με το πέρασμα των χρόνων και μετά την μαζική μετανάστευση των κατοίκων της κοινότητας προς το εξωτερικό και προς τα αστικά κέντρα του εσωτερικού, κυρίως τη δεκαετία 1960-1970, πολλά έθιμα και χορευτικά δρώμενα της παραδοσιακής κοινωνίας του Πενταλόφου σταμάτησαν σταδιακά να τελούνται. Υπό αυτές τις συνθήκες δημιουργήθηκε ο Σύλλογος Γυναικών Πενταλόφου, προκειμένου να διασώσει τα στοιχεία της παράδοσης που είτε είχαν γνωρίσει ύφεση είτε είχαν ήδη σταματήσει να τελούνται. Έτσι, σήμερα στον Πεντάλοφο ο χορός παρουσιάζεται με δύο μορφές: α) η μία μορφή είναι αυτή του χορού, που συνιστά λειτουργικό κομμάτι της κοινότητας και αποτελεί μέρος όλων των κατοίκων της και β) η άλλη μορφή είναι αυτή του χορού, που αναβιώνει και αναπαρίσταται έξω από το αρχικό του περιβάλλον, από τα μέλη του Συλλόγου Γυναικών της κοινότητας, με κύριο στόχο τη μεταφορά του στη χορευτική σκηνή. Οι δύο αυτές μορφές, στον Πεντάλοφο συνυπάρχουν ταυτόχρονα, εφόσον η τέλεση του χορού στο πρωτογενές του περιβάλλον και η μεταφορά του στη σκηνή με τη μορφή παράστασης, γίνεται από τα ίδια άτομα, τα οποία είναι ταυτόχρονα και μέλη της κοινότητας και μέλη του Συλλόγου.

Στο δεύτερο μέρος πραγματοποιήθηκε διδασκαλία των χορών της κοινότητας του Πενταλόφου Έβρου με τη μορφολογική μέθοδο, ενώ παράλληλα παρουσιάστηκαν τα εθνογραφικά στοιχεία των χορών, αλλά και της μουσικο-χορευτικής και εθιμικής παράδοσης της κοινότητας. Επιπροσθέτως, και με τη σύμπραξη ομάδας γυναικών από το Καλλιτεχνικό Εργαστήρι Μελισσίων (Αττικής) – Τμήμα Θρακιώτικης Παράδοσης, με επικεφαλής την κα Έφη Βαϊρλή, αλλά και με τη συνδρομή των συμμετεχόντων του σεμιναρίου, παρουσιάστηκαν χορευτικά ανέκδοτα τραγούδια της κοινότητας, όπως επίσης τα κάλαντα και το δρώμενο της «Βάγιας» αλλά  και τα γαμήλια χορευτικά δρώμενα της «Μηλιάς» και του «Κʼνα».

Συμμετείχαν, επίσης, οι μουσικοί: Χρίστος Δανάκης – από την Κλεισσώ Έβρου – (γκάϊντα, τραγούδι) και Βασίλης Ι. Οικονόμου (νταούλι).

————————————————————

Συντονισμός – Επιμέλεια: Βασίλης Ι. Οικονόμου